Modelowanie molekularne potencjału antyoksydacyjnego naturalnych polifenoli
Kierownik projektu: Maciej Spiegel
Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich
Wydział Farmaceutyczny
Wrocław
Data otwarcia: 2020-12-01
Streszczenie projektu
Oksydacja białek, lipidów i cukrów w organizmie powiązana jest z następującymi zaburzeniami w jego prawidłowym funkcjonowaniu. Zanieczyszczenia środowiska, takie jak dym tytoniowy czy spaliny samochodowe, stanowią główne źródło reaktywnych form tlenu, azotu i siarki odpowiadających za zjawisko biologicznej oksydacji. Liczne badania naukowe wykazują korelacje między ekspozycją na te związki, a zwiększonym ryzykiem nowotworów, chorób neurodegeneracyjnych i układowych, takich jak cukrzyca czy nadciśnienie tętnicze (Droge W., Free radicals in the physiological control of cell function. Physiol Rev 2002;82(1):47-95; Davies KJA. Oxidative stress, antioxidant defenses, and damage removal, repair, and replacement systems, IUBMB Life 2000;50(4-5):279-89). Komórki posiadają naturalne bariery antyoksydacyjne, jednak nie zawsze są one wystarczające. Okazuje się, że dieta bogata w produkty roślinne jest w stanie zmniejszyć ryzyko wystąpienia stresu oksydacyjnego, bowiem surowce te bogate są w związki polifenolowe. Zaliczyć do nich można przede wszystkim fenolokwasy, flawonoidy i antocyjany, których najistotniejszym elementem funkcyjnym są liczne grupy hydroksylowe połączone z układem aromatycznym. Taka kombinacja umożliwia zmiatanie rodników poprzez przekazanie atomów wodoru lub elektronów (Rice-Evans CA, Miller NJ, Paganga G. Structure-antioxidant activity relationships of flavonoids and phenolic acids. Free Radic Biol Med {Internet} 1996;20(7):933-56). Oprócz bezpośredniego działania, naturalne polifenole wykazują również możliwość modulacji niektórych enzymów w komórce, odpowiedzialnych za atenuację reaktywnych form tlenu, azotu i siarki (Weinbrenner T, Fitó M, Torre R de la, et al. Olive Oils High in Phenolic Compounds Modulate Oxidative/Antioxidative Status in Men. J Nutr [Internet] 2004;134(9):2314-21)ok. Modelowanie molekularne ich potencjału antyoksydacyjnego stanowi istotną ścieżkę rozwoju wiedzy o żywieniu pozwalając zrozumieć, jak również odróżnić związki bardziej aktywne od tych mniejszych - a tym samym istotniejsze biologicznie, od tych mniej istotnych.